Πηγές ιστορίας

ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ (Προσανατολισμός ανθρωπιστικών σπουδών)

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ

295

τες. Στην άλλη πλευρά βρέθηκαν οι Πελοποννήσιοι με τους στρατιωτικούς. Η κάθε

πλευρά είχε το δικό της Βουλευτικό και το δικό της Εκτελεστικό με έδρα το Κρανίδι και

την Τρίπολη αντιστοίχως. Τελικά, η φάση αυτή της εμφύλιας διαμάχης έληξε στο τέλος

του 1824, με επικράτηση των νησιωτών. […] Από τότε χρονολογείται η συστηματική

παρέμβαση των τριών μεγάλων δυνάμεων της εποχής (Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία και

Ρωσία), στα ελληνικά πράγματα και ο σχηματισμός των πυρήνων που έμελλε να συ-

γκροτήσουν λίγο αργότερα το «αγγλικό», «το γαλλικό» και το «ρωσικό» κόμμα.

Αλιβι-

ζάτος Κ. Ν., Το Σύνταγμα και οι εχθροί του στη Νεοελληνική Ιστορία 1800-2010,

εκδόσεις Πόλις, Αθήνα 2011, σελ. 48-51.

Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από το κείμενο που

δίδεται να παρουσιάσετε τις συνθήκες που οδήγησαν στους δύο εμφυλίους πολέμους

στο πλαίσιο του ανταγωνισμού μεταξύ των προκρίτων και των κλεφτοκαπεταναίων

για την εξουσία κατά το διάστημα 1822-1825.

Η πολιτειακή οργάνωση του επαναστατημένου ελληνισμού επισημοποιήθηκε

κατά την Α΄ Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου (Δεκέμβριος 1821-Ιανουάριος 1822) με

την ψήφιση του προσωρινού γενικού πολιτεύματος της Ελλάδας, του πρώτου συντάγμα-

τός της, του Οργανικού Νόμου, που είχε συνταχθεί από τον Ιταλό Gallina. […] To δη-

μοκρατικό Σύνταγμα της Επιδαύρου διέκρινε τρεις εξουσίες, τη Βουλευτική, την εκτε-

λεστική και τη δικαστική. Το εκτελεστικό αποτελούνταν από πέντε μέλη, που εκλέγο-

νταν από τη Συνέλευση με την προϋπόθεση ότι δεν θα ήταν μέλη του βουλευτικού. Το

εκτελεστικό εξέλεγε οκτώ υπουργούς, τον αρχιγραμματέα της Επικρατείας, που ήταν

ταυτόχρονα ο πρωθυπουργός και ο υπουργός εξωτερικών, των Εσωτερικών, της Οικο-

νομίας, του Δικαίου, των Πολεμικών, του Ναυτικού, της Θρησκείας και της Αστυνομίας.

Η Εθνοσυνέλευση εξέλεξε τα μέλη του εκτελεστικού με πρόεδρο τον Αλέξανδρο Μαυ-

ροκορδάτο και Αρχιγραμματέα τον Θεόδ. Νέγρη, γεγονός, το οποίο έδωσε απόλυτη προ-

τεραιότητα στην επικράτηση των πολιτικών. […] Από τις αρχές του 1823 η αντίθεση

στρατιωτικών-πολιτικών άρχισε να παίρνει σημαντικές διαστάσεις: στην Πελοπόννησο ο

Θεόδ. Κολοκοτρώνης με τους κοτζαμπάσηδες, στην Ανατολική Στερεά ο Οδ. Ανδρού-

τσος με τον Άρειο Πάγο και στη Δυτική ο Καραϊσκάκης με τη Γερουσία της Δυτικής

Στερεάς Ελλάδας (Μαυροκορδάτος). Κατά τη δεύτερη Εθνοσυνέλευση στο Άστρος

(Μάρτιος - Απρίλιος 1823) τα πολιτικά πάθη οξύνθηκαν. Η Συνέλευση αποδέχτηκε τον

Οργανικό Νόμο της Επιδαύρου, κατάργησε τα τοπικά πολιτικά σώματα για να πλήξει

την Πελοποννησιακή Γερουσία, που ήταν σύμμαχος του Κολοκοτρώνη και των στρατι-

ωτικών, και, για να ενισχύσει το κύρος της κεντρικής κυβέρνησης, κατάργησε τον τίτλο

του Αρχιστρατήγου του Κολοκοτρώνη. […] Από το 1823 προσδιορίζεται χρονικά η γέ-

νεση των τριών πολιτικών κομμάτων, του αγγλικού, του γαλλικού και του ρωσικού με

αρχηγούς τους Μαυροκορδάτο, Κωλέττη και Κολοκοτρώνη, που απηχούσε τον ανταγω-

νιστικό ρόλο των τριών μεγάλων δυνάμεων στον ελληνικό χώρο. Στις αρχές του 1824

άρχισε να εκφυλίζεται το ελληνικό επαναστατικό κίνημα με την έκρηξη του πρώτου εμ-

φυλίου πολέμου, που έφερε αντιμέτωπους τους στρατιωτικούς και τους πολιτικούς, ενώ

ταυτόχρονα υπογραφόταν στην Αγγλία το πρώτο δάνειο των 800.000 λιρών με εξευτελι-

στικούς όρους για τους Έλληνες. […] Η δεύτερη φάση του εμφυλίου πολέμου διαδρα-

ματίστηκε μετά τον Ιούλιο του 1824 σ’ ολόκληρη την Πελοπόννησο και έληξε με τη φυ-

λάκιση του Κολοκοτρώνη μέσα στην Πελοπόννησο από ρουμελιώτικα στρατεύματα,

που καταπίεζαν τους Πελοποννησίους και λεηλατούσαν τα χωριά τους.

Βακαλόπουλος